Koepeltjesbuurt

B&B "de Koepeltjes" ligt in "de koepeltjesbuurt". Het is een groen wijkje aan de rand van Zoetermeer, tegen het Westerpark aan. De koepeltjesbuurt heet zo vanwege de witte huizen met de oranje koepeltjes op de trappenhuizen.  Deze woningen zijn ontworpen door architect Benno Stegeman en gebouwd in de jaren 1972-1973.



De koepelwoning is een blokvormige woning van twee of drie lagen in een gladde witte kalkzandsteen in Waalformaat. De naam is ontleend aan de feloranje koepels die de trappenhuizen afdekken. De woningen zijn sprongsgewijs verkaveld in een hofjesstructuur, waarbij openbaar en privé in elkaar overlopen. 

Het wijkje is een enorme blikvanger. De woningen vallen vooral op door de verrassende materiaal- en kleurenkeuze. Maar ook de architectuur die in vaktermen als “kubisch-structuralistisch” wordt beschreven en het stedenbouwkundig plan is van bijzondere kwaliteit.

Zo op het eerste gezicht lijken de 116 woningen van Stegeman met de losse hand neer gestrooid. Schijn bedriegt: de woningen zijn juist uitgekiend gegroepeerd, met vermijding van vormherhalingen en rechtlijnigheid.

Straten in de geijkte zin van het woord ontbreken in dit wijkje. De woningen zijn in groepjes van drie of meer met verspringingen aan elkaar geschakeld. Ze staan rond binnenpleintjes en hebben van oorsprong open tuinen. Hierdoor is de aanblik van een stadslandschap ontstaan: de natuur vertaald in stenen vormen. Openheid en beslotenheid wisselen elkaar in dit project af, met verrassende doorkijkjes en veranderende perspectieven, waardoor als het ware steeds verschuivende decors ontstaan. Elk pleintje en iedere doorgang heeft zijn eigen identiteit: er zijn geen twee plekken gelijk.

In Zoetermeer waren de “anders dan andere” woningen al snel een begrip. Ook buiten de stadsgrenzen kreeg het project bekendheid. Niet in de laatste plaats door de TV-commercial van een bank. Maar ook horden buitenlandse en andere in bijzondere architectuur geïnteresseerde bezoekers hebben de wijk doorkruist en op de foto en film vastgelegd. De bekendheid was de gemeente Zoetermeer zeer welkom, als tegenhanger van de veelal negatieve reacties op de eerste hoogbouw. De gemeente bracht zelfs een puzzel uit waarop de koepeltjeswoningen staan afgebeeld. Bij de boekhandel kon men kaarten kopen met “Groeten uit Zoetermeer” met eveneens een afbeelding van de koepeltjeswoningen. En er is tegenwoordig ook een wandelroute beschikbaar om langs de bijzonder architectuur van dichterbij te bekijken.

Uniek voor het project is dat de groen- en landschapsstructuur van de wijk is aangelegd door de firma Graphorn in samenspraak met Ir. Benno Stegeman. De scheiding tussen tuinen is veelal met een groenelement of een verhoogde aanleg aangegeven. Door de verspringende schakeling van de woningen kan bijna iedere bewoner met behulp van wat beplanting en plaatselijk aangelegde niveauverschillen de eigen privacy op het terras waarborgen. Dat levert een perspectivisch ruimtelijk beeld alsof men ieder voor zich in een park woont.

Gegeven de vele vogels en andere dieren die in de tuinen en op de looppaden gespot worden (waaronder kikkers, egels, konijnen, fazanten, mezen, vinken, reigers, uilen, vossen, Vlaamse gaaien, spechten, enzovoorts) is dit ecologisch gezien goed gelukt.

Het koepelwoningengebied heeft sinds 2006 de status beschermd stadsgezicht in het kader van het gemeentelijke monumentenbeleid.

Meerzicht Zuid-West is een voetgangersgebied, waar de auto eigen wegen heeft die om de woonbuurt heen lopen. Het ontsluitingsplan van de koepeltjesbuurt bestaat uit doodlopende en dus verkeersluwe wegen, die eindigen in vier half verzonken parkeerdekken, totaal goed voor 160 parkeerplaatsen. Door deze wijze van geconcentreerd parkeren zijn de auto’s merendeels aan het zicht onttrokken en bevinden de entrees van de woningen zich aan een autovrij voetgangersgebied. Ook voor de kinderen is het er daardoor veilig spelen. 

De koepel- en tentdakwoningen hebben een ideale ligging aan het Westerpark met prachtige waterpartijen, de wandel-, fiets- en paardenwegen, de schitterende beplantingen met elk hun specifieke dierenwereld en de bijzondere natuurtuin. Bij vorst valt er volop te schaatsen en bij stevige sneeuwval kan men de langlaufski’s voor de eigen voordeur onderdoen en direct de getrokken loipes in het Westerpark bereiken. Vanuit het Westerpark leiden fietsroutes via de polders naar Zoeterwoude, de Vlietlanden, Wassenaar en Katwijk. De markante fietsbrug over de Rijksweg 12 {A12) verbindt de wijk met Rokkeveen, het Balijbos en het Delftse Hout.